Atatürk’ün
Çeşitli Konulardaki Sözlerinden Örnekler
Mustafa Kemal Atatürk çok yönlü bir insandı. Sanata,
eğitime, bilime, siyasete vb her şeye ilgisi vardı. Ülkesinin her alanda
gelişmesi için hayatı boyunca mücadele etmiştir.
Mustafa Kemal’in çeşitli konulardaki sözlerinden bazıları
şunlardır:
“Yurtta sulh, cihanda sulh.”
“Gerçi bize milliyetçi derler. Ama,
biz öyle milliyetçileriz ki, işbirliği eden bütün milletlere hürmet ve riayet
ederiz. Onların milliyetlerinin bütün icaplarını tanırız. Bizim
milliyetçiliğimiz herhalde hodbince ve mağrurca bir milliyetçilik değildir.”
“Hürriyet olmayan bir memlekette
ölüm ve çöküş vardır. Her ilerleyişin ve kurtuluşun anası hürriyettir.”
“İki Mustafa Kemal vardır: Biri
ben, et ve kemik, geçici Mustafa Kemal... İkinci Mustafa Kemal, onu
"ben" kelimesiyle ifade edemem; o, ben değil, bizdir! O, memleketin
her köşesinde yeni fikir, yeni hayat ve büyük ülkü için uğraşan aydın ve
savaşçı bir topluluktur. Ben, onların rüyasını temsil ediyorum. Benim
teşebbüslerim, onların özlemini çektikleri şeyleri tatmin içindir. O Mustafa
Kemal sizsiniz, hepinizsiniz. Geçici olmayan, yaşaması ve başarılı olması
gereken Mustafa Kemal odur!”
“Egemenlik verilmez, alınır.”
“Bir millet ki resim yapmaz, bir
millet ki heykel yapmaz, bir millet ki tekniğin gerektirdiği şeyleri yapmaz,
itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur.”
“Bütün ilerlemeler, insan fikrinin
eseridir. Fikri harekete getirmek, birinci işimiz olmalıdır. Bir kere millet
benliğine hakim olsun ve düşünebilsin, yeter! Başlangıçta hatalı düşünse de, az
zaman sonra bu hatayı düzeltebilir. Fikir bir kere faaliyete başladı mı, her şey
yavaş yavaş düzene girer ve düzelir. Fikrin serbest hareketi ise, ancak bireyin
düşündüğünü serbest olarak söylemek, yazmak ve verdiği karara göre her türlü
girişimde bulunmak serbestisine sahip olmakla mümkündür.”
“Çalışmak demek, boşuna yorulmak,
terlemek değildir. Zamanın gereklerine göre bilim ve teknik ve her türlü uygar
buluşlardan azami derecede istifade etmek zorunludur.”
“Dünyada her şey için, medeniyet
için, hayat için, başarı için, en hakiki mürşit bilimdir, fendir.”
“Eğer bir gün benim sözlerim
bilimle ters düşerse bilimi seçin.”
“Beni görmek demek mutlaka yüzümü
görmek demek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve
hissediyorsanız bu yeterlidir.”
“Bir ulusun asker ordusu ne kadar
güçlü olursa olsun, kazandığı zafer ne kadar yüce olursa olsun, bir ulus ilim
ordusuna sahip değilse, savaş meydanlarında kazanılmış zaferlerin sonu
olacaktır. Bu nedenle bir an önce büyük, mükemmel bir ilim ordusuna sahip olma
zorunluluğu vardır.”
“Ancak, ulusun hayatı tehlikeye
girmedikçe, savaş bir cinayettir.”
“Millî hedef belli olmuştur. Ona
ulaşacak yolları bulmak zor değildir. Önemli olan, çetin olan o yollar üzerinde
çalışmaktır. Denebilir ki hiçbir şeye muhtaç değiliz. Yalnız tek bir şeye çok
ihtiyacımız vardır: Çalışkan olmak. Toplumsal hastalıklarımızı incelersek temel
olarak bundan başka, bundan önemli bir hastalık keşfedemeyiz; hastalık budur. O
halde ilk işimiz bu hastalığı esaslı bir şekilde tedavi etmektir. Milleti
çalışkan yapmaktır. Servet ve onun doğal sonucu olan refah ve mutluluk, yalnız
ve ancak çalışkanların hakkıdır.”
“Kadınlarımız için asıl mücadele
alanı, asıl zafer kazanılması gereken alan, biçim ve kılıkta başarıdan çok,
ışıkla, bilgi ve kültürle, gerçek faziletle süslenip donanmaktır. Ben muhterem
hanımlarımızın Avrupa kadınlarının aşağısında kalmayacak, aksine pek çok yönden
onların üstüne çıkacak şekilde ışıkla, bilgi ve kültürle donanacaklarından asla
şüphe etmeyen ve buna kesinlikle emin olanlardanım.”
“Bir millet eğitim ordusuna
sahip olmadıkça, savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse
etsin, o zaferlerin kalıcı sonuçlar vermesi ancak eğitim ordusuyla mümkündür.”
“Bir ulus, sımsıkı birbirine bağlı
olmayı bildikçe yeryüzünde onu dağıtabilecek bir güç düşünülemez.”
“Bir ulus sanattan ve sanatçıdan
yoksunsa, tam bir hayata sahip olamaz.”
“Türk milletinin karakterine ve
adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir.”
“Softa sınıfının din simsarlığına
izin verilmemelidir. Dinden maddi menfaat temin edenler. İğrenç kimselerdir.
İşte bu duruma karşıyız ve buna müsaade etmiyoruz.”
“Yorulmadan beni takip edeceğinizi
söylüyorsunuz. Fakat arkadaşlar, yorulmadan ne demek? Yorulmamak olur mu?
Elbette yorulacaksınız. Benim sizden istediğim şey yorulmamak değil,
yorulduğunuz zaman dahi durmadan yürümek, yorulduğunuz dakikada da dinlenmeden beni
takip etmektir. Yorgunluk her insan, her mahlûk için tabii bir halettir, fakat
insanda yorgunluğu yenebilecek mânevi bir kuvvet vardır ki, işte bu kuvvet
yorulanları dinlendirmeden yürütür.”
“Laiklik, yalnız din ve dünya
işlerinin ayrılması demek değildir. Tüm yurttaşların vicdan, ibadet ve din
özgürlüğü de demektir.”
“Muallimler! Yeni nesli,
Cumhuriyetin fedakâr öğretmen ve eğiticileri, sizler yetiştireceksiniz, yeni
nesil sizin eseriniz olacaktır. Eserin kıymeti, sizin maharetiniz ve
fedakârlığınız derecesiyle mütenasip bulunacaktır.”
“Milli his ile dil arasındaki bağ
çok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması, milli hissin gelişmesinde
başlıca etkendir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir. Yeter ki, bu dil
şuurla işlensin. Ülkesini, yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk milleti,
dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.”