İnşat


Yahya Kemal Beyatlı’nın “İyi bir şiir fena okunabilir, fakat fena bir şiir iyi okunamaz.” sözünden ne anlıyorsunuz. Açıklayınız.

Türkçe dersinin amaçlarından biri de, öğrencilere, edebî değer taşıyan şiirlerdeki duygu ve hayal özelliklerini yansıtacak biçimde seslerini ve beden dillerini kullanarak yüksek sesle şiir okuma becerisi kazandırmaktır.

İnşad, öğrencilerin şiir okuma, dinleme zevk ve alışkanlıklarının gelişmesine önemli ölçüde yardımcı olur.

İnşad çalışmalarında başta ulusal şiirler olmak üzere, her türlü manzum esere yer verilebilir. Ancak, seçilen eserlerin anlatım bakımından hareketli ve coşkulu, konu bakımından anlaşılabilir, duygu ve hayal bakımından da çocukların ruhsal gelişim düzeylerine uygun olmasına özen gösterilmelidir. İlk sınıflarda bu tür çalışmalar için tekerlemeler ile çok kısa çocuk şiirlerine ağırlık verilmesi yerinde olur.

Çocuklarda ritim, ahenk, uyum ve kompozisyon fikrini geliştirmek; duyarlı bir kulağa sahip olmalarını sağlamak için ses korolarından da yararlanılabilir. Ses koroları, tutuk ve çekingen çocukların da şiir ve metinleri seslendirme etkinliklerine katılma imkânı sağlar. Ses koroları için yararlanılacak metinlerin seçimine dikkat etmek gerekir. Çünkü her metin bu yolda amaca hizmet etmez.

Yüksek sesle şiir okurken çocukların sesin tonu, jest ve mimikler bakımından aşırılığa kaçmaları, uygun uyarılarla önlenmelidir.

Öğrencilere bu konuda iyi örnekler verebilmek için yakın çevredeki iyi şiir okuyan kişiler ile radyo ve televizyon yayınlarından yararlanılabilir. Yüksek sesle güzel şiir okuyan kimselerin okudukları şiirleri, bant ve kasetlere alınarak öğrencilere dinletilebilir. İlköğretimde belirli gün ve haftalarda yapılan törenler inşad çalışmaları için geniş fırsatlar sağlar.

İnşad çalışmalarında uzun şiirler vererek çocukların belleklerini aşırı zorlamak doğru değildir. Bu tür okumada temel amaç, bir manzum parçanın güzel okunması olduğuna göre, öğrenci isterse, bir şiiri elindeki metne bakarak da okuyabilmelidir.

Dizelerde gerekli vurgu, tonlama, duraklama, ses bükünleri gibi özelliklere uymaksızın yapılan seslendirmeler, şiir okuma için önemli eksikliklerdir. Hatta bu durum şiiri şiir olmaktan çıkarabilir. Aynı şekilde bir hikâyede geçen karşılıklı konuşmayı monoton biçimde okumak da garip kaçar.


[1] inşad: Yüksek sesle şiir okuma. Bir edebî eseri (daha çok şiiri) bir topluluk karşısında yüksek sesle, usulüne uygun olarak okuma.

0 Comments:

Yorum Gönder

Deneme