Özelden Genele, Genelden Özele Sözcükler

Dilimizde kelimeler kullanıldıkları cümlelerdeki yüklendikleri anlamlara göre  göre geniş ya da dar kapsamlı olabilirler . 

"Genel anlamlı kelimeler" taşıdıkları anlam bakımından geniş kapsamlı olurken ; " özel anlamlı kelimeler " ise taşıdıkları anlam bakımından dar kapsamlı kelimelerdir .

• Kitap her dönemde insanların en yakın dostu olmuştur .

( Bu cümlede " kitap " kelimesi bütün kitapları kastedecek biçimde kullanılmıştır. Bu yüzden kitap kelimesi bu cümlede genel anlamlıdır.)

• Kitabımı masanın üzerinde unutmuşum .

( Bu cümlede ise " kitap " kelimesi belli bir kitabı kastedecek biçimde kullanıldığı için özel anlamlıdır.)

• Türkçe en sevdiğim ders

( Bu cümlede "Türkçe"  yalnızca bir dersi karşıladığı için özel anlamlıdır. "ders" sözcüğü ise bütün dersleri kastettiği için genel manalıdır. Bu cümlede özelden genele bir anlatım vardır .

• Spor türleri içerisinde en çok futbolu severim .

( Bu cümlede " spor " kelimesi ile spor türlerinin hepsi anlatılırken, " futbol " ile sporun bir türü anlatılmaktadır. Bu yüzden bu cümlede genelden özele bir anlatım kullanılmıştır . )

Örnekler :

- Varlık- kanepe - eşya- cansız- mobilya kelimelerini özelden genele doğru sıralayalım.

( kanepe - eşya- mobilya- cansız- varlık)

- Bitki- varlık-meyve-portakal-canlı kelimelerini genelden özele doğru sıralayalım.

( varlık-  canlı- bitki- meyve- portakal)

-  mahalle- ülke- şehir- cadde- sokak- ilçe kelimelerini özelden  genele doğru sıralayalım.

( sokak - cadde - mahalle - ilçe - şehir - ülke )