2.Meşruyetin yarattığı geçici özgürlük ortamında kurulan bir topluluktur. Servet-i Fünun'dan sonra yetişen, servei funun geleneğinden nasiplenmiş genç kuşak edebiyatçılar, bir araya gelerek 1909' da Fecr-i Ati topluluğunu oluşturdular. Topluluk üyesi olan Ahmet Haşim, Hamdullah Suphi,Celâl Sahir, Ahmet Samim, Tahsin Nahit, , Hamdullah Suphi, Refik Halit, Yakup Kadri ,Şehabettin Süleyman, ile öteki şair ve yazarlar bir beyanname hazırlayarak, kendilerini herkese tanıttılar.
Fecr-i Ati topluluğu 24 Şubat 1910'da, Servet-i Fünun dergisinde bir beyanname yayınlamıştır ve edebi kimliğini ortaya koymuştur
Not:Türk edebiyatında bir beyanname ile kurulan ilk topluluk Fecr-i Ati 'dir.
Fecr-i Ati topluluğunun bu bildiriyle amaçları dil ve edebiyatın gelişmesine çalışmak, , kamuoyunu aydınlatmak, konferanslar düzenlemek ,Batının önemli eserlerini çevirterek Batı'daki benzer oluşumlarla ilişki kurmaktır.
Fakat amaçlarında belirtikleri gibi ömürleri uzun olmadı. 1912'de Fecr-i Ati, dağılır.
Toplulukta yer alan sanatçılar, Ahmet Haşim, Emin Bülent, Celal Şahir, , Hamdullah Suphi, Emin Sami, Ahmet Samim, , Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halit Karay, İbrahim Alaattin Gövsa , İzzet Melih Devrim, gibi ünlü edebiyatçılardan oluştu.
Fecr-i Ati'nin amaçları şunlardır:
1. Sanat kişisel ve değerli bir uğraştır, sanat onurdur. (Edebiyatı ve edebi eserleri kişiselleştirerek sanatı sanat için yaptılar)
2. Kamuoyunu aydınlatmak bir görevdir, borçtur. (Ne KAdar başardılar tartışılır)
3. Batının önemli eserlerinin çevrilmesi ve kazanılmasını sağlamak.(batılı bir çok kaynak ceviri ve adaptosyonlarla edebiyatımızda okuyucu ile tanıştı)
4. Herkese açık toplantılarla sanat-halk iletişimini güçlendirmek.(başardıkları söylenemez)(aksine kabuklarına çekildiler)
5. Dilin, yazınsal ve toplumsal bilimlerin önemini ve ilerlemesini sağlamak.
Ancak Fecr-i Ati'nin dinamik ve güçlü bir sanat akımı değil bir arkadaş topluluğu biçiminde olması bu amaçların gerçekleşmesini engeldi. Sonuçta dağıldılar ve Milli Edebiyat akımına katıldılar. Genç Kalem adlı grup bu topluluktan doğdu.
Fecri Ati Edebiyatının Genel Özellikleri:
1. Yazar ve şairleri fecr-i ati içindeyken önemli bir varlık gösterememiştirler, o amaçlarında belirttiikleri toplumsallaşma,bilgilendirme ve edebiyata dair yapacaklarını maalesef bildiri üzerinde bıraktılar. Topluluğun dağılmasından sonra kimi kendi bağımsız çizgisinde yürüyüp( Ahmet Haşim) kimi de Milli edebiyatın içinde yer alarak üne kavuşmuştur.
2. Her yönden (Duyuşta, düşüncede, üslup ve sanatta) Servet-i Fünun(edebiyat-ı cedide) sanatçılarına özenmişlerdir. Bu nedenleledir ki onların hep silik bir kopyası olarak kalmışlardır.
3. "Sanat sanat içindir." ilkesine bağlı kalarak sembolizmden etkilenmişlerdir.
4. Ahmet Haşim dışında sanat değeri taşıyan şiirler yazamamışlardır. Ayrıca, Ahmet Haşim 20. Yüzyılın bağımsız bir şairi olarak değerlendirilir.
5. Örnek olarak Fransız edebiyatını aldılar.
6. Eserlerinde aşk ve tabiat konusunu işler.
7. Duygulu ve romantik bir aşkı dile getirdiler.
8. Gerçekten uzak tabiat tasvirleri yaptılar.
9. Fransız sembolistlerinden etkilendiler.
10. Şiirlerinde aruz veznini kullandılar.
11. Serbest müstezatı geliştirerek kullanmaya devam ettiler.
12. Ağır bir dil kullandılar dillleri vardır. Dil Arapça,Farsça kelime ve tamlamalarla yüklüdür.
13. Herhangi bir yenilik getirememişlerdir.Serveti Fünun edebiyatının devamından öteye gidememişlerdir.
0 Comments:
Yorum Gönder
Deneme