Ekler (Yapım Eki,Çekim Eki)

EKLER

Tek başına anlamı olmayan sözcük kök ya da gövdelerine eklenerek yeni anlamlar kazandıran ya da sözcüğün cümledeki görevini belirleyen ses ya da ses topluluklarına ek denir.

1-      Çekim Ekleri : Ad ya da eylemlere gelerek onlara, durum, aitlik , kişi, çokluk, zaman gibi anlamlar katan; yeni sözcük türetmeyen eklerdir.

bakı – yor

( zaman anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)

yaz – acak

defter – ler

( çoğul anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)

elma – lar

baba – m

( sahiplik anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)

ev – im

elbise-y – i

( durum anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)

sen – de

geldi – m

(  kişi anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)

anladı – k

Aşağıdaki sözcüklerin ekini ve kökünü bulup ekin hangi anlamda kullanıldığını belirtiniz.

Sözcük	Kök	Ek	Anlam
göze	göz	-e	durum
görmüş
kolum
çiçekler
okuldan
barıştık

2-      Yapım Ekleri : Ad ya da eylemlere gelerek onların anlamı değiştirip yeni kelimeler türeten eklerdir.

bul – uş                                                          ağaç – lık

ev – cil                                                          vicdan – sız

Ağrı – lı                                                         yaş – a

garip – se                                                        göz – le

yüz – ücü                                                       öl – üm

koş – u                                                           oku – t

kaç – ır                                                           giy – in

Aşağıdaki sözcüklerin aldığı ekleri inceleyerek bu eklerin sözcüklere kazandırdığı anlamaları düşünerek yapım eki mi çekim eki mi olduğunu belirtiniz.

Sözcükler	Kök	Ek	Yapım Eki	Çekim Eki
çiçeğim	çiçek – isim kök	-im		X
davulcu
süpürge
öğretmen
heceler
aldır-
yürüyecek
gençlik
dolaba
aklım
bakım