EKLER
Tek başına anlamı olmayan sözcük kök ya da gövdelerine eklenerek yeni anlamlar kazandıran ya da sözcüğün cümledeki görevini belirleyen ses ya da ses topluluklarına ek denir.
1- Çekim Ekleri : Ad ya da eylemlere gelerek onlara, durum, aitlik , kişi, çokluk, zaman gibi anlamlar katan; yeni sözcük türetmeyen eklerdir.
bakı – yor
( zaman anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)
yaz – acak
defter – ler
( çoğul anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)
elma – lar
baba – m
( sahiplik anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)
ev – im
elbise-y – i
( durum anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)
sen – de
geldi – m
( kişi anlamı katmış, kelimenin anlamını değiştirmemiş)
anladı – k
Aşağıdaki sözcüklerin ekini ve kökünü bulup ekin hangi anlamda kullanıldığını belirtiniz.
| Sözcük | Kök | Ek | Anlam |
| göze | göz | -e | durum |
| görmüş | |||
| kolum | |||
| çiçekler | |||
| okuldan | |||
| barıştık |
2- Yapım Ekleri : Ad ya da eylemlere gelerek onların anlamı değiştirip yeni kelimeler türeten eklerdir.
bul – uş ağaç – lık
ev – cil vicdan – sız
Ağrı – lı yaş – a
garip – se göz – le
yüz – ücü öl – üm
koş – u oku – t
kaç – ır giy – in
Aşağıdaki sözcüklerin aldığı ekleri inceleyerek bu eklerin sözcüklere kazandırdığı anlamaları düşünerek yapım eki mi çekim eki mi olduğunu belirtiniz.
Sözcükler
|
Kök
|
Ek
|
Yapım Eki
|
Çekim Eki
|
| çiçeğim | çiçek – isim kök | -im |
X
| |
| davulcu | ||||
| süpürge | ||||
| öğretmen | ||||
| heceler | ||||
| aldır- | ||||
| yürüyecek | ||||
| gençlik | ||||
| dolaba | ||||
| aklım | ||||
| bakım |
