Divan Edebiyatı ve
Tanzimat Edebiyatı Arasındaki Farklılıklar ve Benzerlikler
Divan Edebiyatı ve
Tanzimat Edebiyatı Arasındaki Benzerlikler :
- Her iki edebiyat türünde de ortak olarak kullanılan nazım
şekilleri vardır . Gazel , müseddes , terkib-i bend , kaside örnek olarak
gösterilebilir .
- He iki edebiyat türünde de ölçü aynıdır . Hem divan
edebiyatında hem de tanzimat edebiyatında aruz ölçüsü kullanılmaktadır .
- Her iki edebiyatta
da kafiye düzeni aynıdır .
- Dili kullanma biçimi yönünden de her iki edebiyat türü
benzer özellikler gösterir . Çünkü hem divan edebiyatında hem de Tanzimat
edebiyatında Arapça ve Farsçadan alınan kelime ve tamlamalar sıkça kullanılır .
Divan Edebiyatı ve
Tanzimat Edebiyatı Arasındaki Farklılıklar :
- Divan edebiyatı ve Tanzimat edebiyatı arasındaki
farklılıklardan biri konu ile alakalıdır . Divan şiirinde aşk , tasavvuf,
devlet büyüklerini övme , tabiat , ahlak gibi konular işlenir . Tanzimat
edebiyatında ise halkı bilinçlendirmek ve aydınlatmak amacıyla yeni temalar
işlenmeye başlamıştır . Bu amaçla
Tanzimat edebiyatında eşitlik , hürriyet , adalet , yönetimden şikayet vb.
temalar işlenmeye başlanmıştır .
- Divan edebiyatında çoğunlukla beyit kullanılmıştır ve
kullanılan kafiye çeşitleri nazım türünü belirlemiştir . Tanzimat edebiyatında
beyit sayıları değiştirilmiştir , bazen mahlas kullanılmamış ve aruz ölçüsünün
yanı sıra hece ölçüsünün kullanıldığı şiirler de yazılmaya başlanmıştır .
- Tanzimat edebiyatında şiirlerin adları yazılırken divan
edebiyatından farklı olarak nazım türlerinin adının yanına konu da eklenmeye
başlamıştır .
- Divan şiirinde kafiye göz için ilkesi benimsenmişken
Tanzimat edebiyatında kafiye kulak içindir anlayışıyla hareket edilmiştir .
- Her iki edebiyat türünde de Arapça ve Farsça kelimeler ,
tamlamalar çokça kullanılmasına rağmen Tanzimat edebiyatı halkı aydınlatma
amacı güttüğü için daha anlaşılır bir dil kullanmaya gayret göstermiştir .