Dede Korkut
Hikayeleri Kitabı İle İlgili Klasik Sorular ve Cevapları
1) Dede Korkut kimdir?
Cevap: Dede Korkut Kitabına adını
veren aynı zamanda destansı hikayelerin anlatıcı olan kişi, Oğuz Türklerinin
geleneklerini, törelerini tam anlamıyla bilen yarı efsanevi bir bilgedir.
2) Dede Korkut Hikayeleri kaç
hikayeden oluşur?
Cevap: Dede Korkut kitabı, bir
mukaddime ve destansı özellikler gösteren on iki hikayeden oluşur.
3) Dede Korkut hikayelerinde geçen
destanlar kaçıncı yüzyılda yazıya geçirilmiştir?
Cevap: Destanlar önceleri kapuz
eşliğinde söylenmiş, dilden dile aktarılmış, 14-15. yüzyılda yazıya
geçirilmiştir. Bu yanıyla sözlü halk edebiyatının ürünü olduğunu
söyleyebiliriz.
4) Kitaba göre Dede Korkut ne zaman
ortaya çıkar?
Cevap: Dede Korkut belirli olaylar
sırasında ve her hikayenin sonunda ortaya çıkar. Olayları tatlıya bağlar,
sorunları çözer, ad koyar, deyiş söyler. “Dya edeyim hanım” diyerek iyi
dileklerde bulunur.
Cevap: Oğuzların Bayat boyundan olan
Korkut Ata, Dedem Korkut ya da Dede Korkut adı ile bilinir.
6) Dede Korkut Kitabı ülkemizde ilk
kez kim tarafından yayımlanmıştır?
Cevap: Ülkemizde ilk kez Kilisli
Rıfat tarafından Arap harfleriyle 1916’da yayımlanmış, Latin alfabesiyle ilk
çalışmayı Orhan Şaik Gökyay 1938 yılında yapmıştır. Muharrem Ergin’in asıl
metne dayanarak yaptığı bilimsel incelemesi ise 1958 yılında yayımlanmıştır.
7) Dede Korkut Kitabı ile ilgili
neler biliyorsunuz? Kısaca açıklayınız
Cevap: Destan döneminden halk
hikayeciliğine geçiş döneminin en önemli ürünü Dede
Korkut Hikâyeleridir. Dede Korkut’un hikâyeleri, parça parça ve değişik
versiyonlarda Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yaşamaktadır. Hikâyeler
Kuzeydoğu Anadolu dolaylarındaki Müslüman Oğuzların hayatını anlatır. Metnin Dresden yazması
on iki, Vatikan yazması ise altı destansı hikâye ve bir önsözden
oluşur. İçerdiği hikâyeler tarih boyunca dilden dile, anlatıcıdan
anlatıcıya aktarılan birer sözlü gelenek ürünüdür.
8) Dede Korkut Hikayeleri kitabında
geçen karakter adlarına örnek veriniz.
Cevap: Dirse Han, Kazan Han, Boğaç Han, Burla Hatun, Balçiçek Hatun, Uruz Er, Bayındır Han, Bamsı Beyrek, Dedem Korkut, Başat vb’dir.