Reform ve Otuzyıl Savaşları

REFORM

16. yy.da Katolik mezhebindeki bozulmaları önlemek ve katolik mezhebinde yeni düzenlemeler yapmak amacıyla gelişen harekettir.

Nedenleri

• İncil’in millî dillere tercüme edilmesi ve matbaa sayesinde dinî eserlerin bol miktarda basılarak insanların dini birincil elden öğrenmelerini sağlandı.
• Katolik kiliseleri dinden uzaklaşarak bozulmaya başlaması
•  Katolik kiliselerinin  “Endüljans” adlı af belgesi nedeniyle  zenginleşmesi
•  Rönesans’ın akıl ve ve bilimi ön gören getirilerinin etkisi

Yayılması

Reform hareketi ilk olarak Almanya’da başladı. Henüz o yıllarda Almanya’da siyasî bir  birlik yoktu. Martin Luther’in öncülüğünde  gelişen düşüncelerin halk arasıda yayılması üzerine, Martin Luther Papa tarafından aforoz(Dinden Çıkarıldı ) edildi. Alman İmparatoru Şarlken 1529′da aldığı kararla Luther’in düşüncelerinin kabul gördüğü yerler dışında yayılmamasını istedi, Luther’in yanında olan reform taraftarı prensler
bu kararı protesto ettiler. Bu nedenle Almanyada Luther taraftarlarına “Protestan” adı verildi.
Daha sonra katolikler ile Lutherciler arasında 1555′de Ougsburg Anlaşması imzalandı. Böylece Almanya’da Katolik kiliselerinin  yanında Protestan kiliseleride  kuruldu.
Fransada ise katolik kilisesine karş “Kalve-nizm” olarak yeni bir anlayış ortaya çıktı. Daha sonra IV. Henry Nantes (Nant) Fermanı ile Protestanlara ve Kalvenistlere inançlarını özgürce yaşama  serbestliği tanınarak Kalvenizm Fransa’da resmen kabul edilmiş oldu. (1598)

Sonuçları

• Avrupa’da val olan mezhep birliği bozuldu.
• Protestan ülkelerde eğitim kiliselerin tek elinden  alınarak laik eğitime geçildi
• Papa’nın toplum üzerindeki  etkisi azaldı ve Avrupada mezhep savaşları yapıldı

Coğrafî Keşiflerin, Rönesans ve Reformun Osmanlı Devletine Etkileri

Osmanlı Devleti XV. ve XVI. yy.da yaşanan Avrupa’da bilimsel, kültürel ve sanatsal  gelişmelerden maalesef  uzak kaldı. Coğrafi keşifler sonucunda ise  Osmanlı Devleti’ni ekonomik olarak olumsuz yönde etkiledi. Avrupalıların keşfettikleri yeni yerlerden  bol miktarda altın ve gümüşü gemilerle  Avrupa’ya taşıması ve bu madenlerin zamanla Osmanlı Devleti’ne girmesi akçenin değer kaybetmesine ve  ülkede enflasyona neden oldu. Keşiflermevcut  ticaret yollarının önemini yitirmesine neden oldu. Ancak Avrupa’da yaşanan reform hareketlerine rağmen  Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren bünyesinde yaşayan Hristiyan ve diğer  halka din ve inanç özgürlüğü tanımıştı.

Otuz Yıl Savaşları (1618-1648)

Alman imparatoru’nun Almanya’da protestan akımından sonra mezhep birliğini sağlamak, Protestanları tamamen ortadan kaldırmak istenmesinden dolayı başlamıştır. Bu savaşa Danimarka ve isveç de katıldı. Bu devletlerin yenilip Almanların güçlenmesinde korkan Fransa denge oluşturmak amacıyla  katolik olmasına rağmen Almanya’nın karışısında yer almıştır.

Sonuç olarak ise Vvestfalya Antlaşması’yla Almanya yenildiğini kabul etmiş, bu da Almanyanın siyasal birliğini kurması gecikmiştir.