Hayatı
- 1441’de Herat’ta doğan şair, 1501’de yine doğduğu yer olan Herat’ta vefat etmiştir.
- Sütkardeşi ve aynı zamanda okul arkadaşı olan Hüseyin Baykara ile yetişti.
- Daha sonraları Hüseyin Baykara Hükümdar olunca Ali Şir Nevai’de devlet kademelerinde çalışmaya başladı.
- Şiir yazmaya küçük yaşta başlayan Ali Şir Nevai Türkçe üzerinde egemen olan Fars baskısını kırmaya çalıştı.
- Dönemini insanlarına göre oldukça kültürlü birisiydi.
- Çok yönlü bir kişiliğe sahipti. Müzik, resim, şiir alanında da önemli bir isimdi.
- Yaşadığı dönemde çok etkili olan Ali Şir Nevai öldükten sonra da adından çokça söz ettiren bir şairdir.
- Türkçülük, milliyetçilik duyguları çok kabarık bir kişidir.
- Türkçe ile Farsçayı karşılaştırmış, bilimsel olarak Türkçe ve farsça arasındaki farkları ortaya koymaya çalışmıştır.
- Muhakkeme-tül Lugateyn adlı eserinde de Türkçe ile Farsçayı karşılaştıran Ali Şir Nevai Türkçenin Farsçadan daha üstün bir dil olduğunu ispatlamaya çalışmıştır.
- Dilin sosyal hayatta önemi ilk idrak edenlerdendir.
- Yaşadığı çevrenin özelliklerini eserlerinde görmek mümkündür.
- Farsçadan etkilenmiştir.
- Şiirlerinde manevi aşkı dile getirmiştir.
- Farsça divan yazacak kadar fars diline oldukça hâkim birisiydi.
Başlıca Eserleri:
Muhakeme-tül Lugateyn, Bütün Eserleri (Agah Sırrı Levent Tarafından derlendi)Farsça Divanı, Türkçe Divanı