Tanzimat Edebiyatından sonra edebiyatımızdaki ikinci büyük yenileşme hareketi olan Edebiyat-ı Cedide( Sevet-i Fünun ) akımı Tevfik Fikret önderliğinde 1895-1901 yılları arasında yayınlanan Servet-i Fünun dergisi ile oluşmuştur. Edebiyat-ı Cedide akımının temsilcileri şunlardır:
Şiir : Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin, Celal Sahir, Ali Ekrem Bolayır, Hüseyin Suat, H. Nazım, Süleyman Nesip, Faik Ali , Hüseyin Siret
Hikaye ve Roman : Mehmet Rauf, Halit Ziya Uşaklıgil, Ahmet Hikmet Müftüoğlu, Hüseyin Cahit Yalçın, Saffeti Ziya
Deneme ve Eleştiri : Ahmet Şuayip
Hareketin etkisini kaybetmesinde Hüseyin Cahit'in Fransızcadan çevirdiği "Edebiyat ve Hukuk" adlı makalede Fransız Devrimi'nin geçmesi üzerine derginin kapatılması etkiki olmuştur. Derginin kapatılması ile bazı sanatçılar yurtdışına kaçmış, yurtta kalanlar ise 2. Meşrutiyet'in ilanına kadar sessiz kalmışlardır.
Edebiyat-ı Cedide sanatçıları eski nazım şekillerini bir kenara bırakarak batılı bir tarz olan "sonet" ve aruz ölçüsünün tüm kalıpları ile uyguladıkları " müstezat " biçimlerini kullandı.
Şiire toplumun değişik katmanlarına ait konu ve temalar girmesine rağmen şiir dili tam tersine gittikçe ağırlaşmıştır. Roman dilinde de eskiye göre önemli bir gelişme yaşanmasına karşın şiirde dilinde olduğu gibi roman dilinde de ağır ve ağdalı bir söyleyiş egemen olmuştur. Romanda da toplumsal konuların işlenmesinde bu ağır dilin kullanılması dönemin özeti gibidir.
Özellikleri
1. Konular toplumsal olsa bile anlayış "Sanat sanat içindir." düşüncesindedir.
2. Aruz ölçüsünü kullanmalarına rağmen eski dönemden farkları aynı şiir içerisinde birden fazla kalıbı kullanmalarıdır.
3. Şiirde her şey şiire konu olabilir anlayışına sahip olmalarına rağmen dönemin özelşikleri sebebiyle siyasi konulara girememiş belli sınırları aşamamışlardır.
4. Genellikle yaşanılan çevre konu alındığı için İstanbul dışına çıkamamışlardır.
0 Comments:
Yorum Gönder
Deneme