SEBK-İ HİNDİ ve MAHALLİLEŞME

 SEBK-İ HİNDİ

• Sebk-i Hindi; Hint tarzı, üslubu demektir.


• 17. yy.’da Hindistan’a giden İranlı şairlerin açtığı bir çığırdır.


• Türk şairleri tarafından 17. ve 18. yy.’da benimsen bu akımın temsilcileri şunlardır:


• Neşatî, Nailî, Fehim, Şeyh Galip...


• Nef’î ve Nedim (kısmen etkilenmişler)

Bu akımın ilkeleri şöyledir:

a. Anlamı derinleştirip kapalı ve girift hale getirmek (kısa ve özlü)
b. Geniş bir hayal gücüne yer vermek
c. Yeni mazmunlar kullanmak
d. Şiiri yaşamdan soyutlayıp tasavvuf ve derin acılara yöneltmek
e. İnsan mantığını zorlayan abartılı ve hayali bir anlatım yolu seçmek
f. Yeni sözcüklere ve tamlamalara başvurmak

 

 MAHALLİLEŞME (YERLİLEŞME)

• 16. yy.’dan sonra görülmeye başlandı.


• Bakî’nin ilk habercisi olduğu bu akımın en güçlü örneklerini 18. yy’da Nedim verirken 19 yy’da da Enderunlu Vasıf bu akımın sınırlarını genişletmiştir.


• Aşık tarzı Türk şiiri ile Divan şirinin birleşimi olarak görülebilir.


• Nedim bu akımın etkisiyle Hece ölçüsünde türkü yazdı.


• Halk deyimleri, yaşamı ve dili bu akım sayesinde şiire yansıdı.


• Sadeliğe yakın bir Türkçe kullanılmıştır.


• İstanbul’un değişik semtleri, eğlenceleri, köşkleri... gazel ve şarkı ve şehrengizlere yansıdı.


• Divan şiirin soyut dünyasına bir tepki olarak ortaya çıktı.


• Bu akım Tanzimat sanatçılarını da etkilemiştir.